Fermentatie is één van de technieken die wereldwijd van oudsher werd gebruikt om voedsel langer te kunnen bewaren. In verschillende culturen zijn gefermenteerde voedingsproducten te vinden. Deze kunnen erg smaakvol zijn, maar zitten bovenal vol met nuttige bacteriën - ook wel probiotica genoemd. Wat de voordelen van gefermenteerd voedsel kan zijn en wat je dan kunt eten delen we in dit artikel!
Wat is fermentatie?
In het proces van fermentatie worden suikers afgebroken door bacteriën en gisten. Recente onderzoeken tonen aan dat het proces van fermenteren niet alleen voedsel conserveert, maar het ook de verteerbaarheid en voedingswaarde verhoogt.
De nuttige bacteriën die in gefermenteerde voeding ontstaan - probiotica - kunnen zorgen voor verschillende gezondheidsvoordelen. Zo kunnen de probiotica zorgen voor een verbeterde spijsvertering, kan dit je immuunsysteem versterken en zelfs bijdragen gewichtsverlies.
Gefermenteerde voeding en darmen
Het is belangrijk om goed voor je darmflora te zorgen. Ongeveer 80% van ons immuunsysteem bevindt zich in de darmen: wanneer hier een onbalans bestaat kan je immuunrespons verstoord worden, waardoor (chronische) ontstekingen kunnen ontstaan.
Gezonde darmen kunnen op de juiste manier reageren op micro-organismen of bacteriën die ziekten veroorzaken. Naast de effecten op je immuunsysteem kan een slechte darmgezondheid er bovendien voor zorgen dat je geen gewicht verliest wanneer je bijvoorbeeld extra beweegt en op je voeding let om af te vallen.
Daarnaast zijn je darmen heel belangrijk voor je mentale gezondheid, gemoedstoestand en emoties. Emoties kunnen beïnvloed worden door de zenuwen in onze darm (enterisch zenuwstelsel). Wanneer de goede en slechte bacteriën in je darmen uit balans zijn, kan dit invloed hebben op je gedrag, je stemmingen en ook je concentratieniveau. De verbetering van je darmflora heeft dus een direct effect op jouw geluk.
Waarom is gefermenteerd voedsel gezond?
Naast het voordeel van probiotica zorgt de fermentatie van voeding er ook voor dat de verteerbaarheid van voedsel verhoogt. Bijvoorbeeld wanneer je melk fermenteert, zorgt dit proces ervoor dat caseïne (melkeiwit) wordt afgebroken. Dit is voor veel mensen een moeilijk te verteren eiwit, en dat is de reden dat sommige mensen bijvoorbeeld yoghurt of kefir beter kunnen verdragen dan verse melk.
Voorbeelden van gefermenteerd voedsel
Benieuwd wat dan bijvoorbeeld gefermenteerde voeding is? Je kunt in de Nederlandse keuken denken aan ingemaakte groente of fruit.
Voorbeelden zijn zuurkool of augurken (in blik vaak met azijn gemaakt, maar om de fermentatie voordelen te behouden maak je het in pekel: water / zout). Uit andere culturen kun je kiezen voor Kimchi, Miso of tempeh. Kefir is gefermenteerde melk, en kombucha is een gefermenteerde drank die oorspronkelijk uit Noord-China komt.
Gefermenteerd voedsel kopen
Je kunt gefermenteerde voeding in de meeste winkels kopen, maar let wel op dat de juiste voedingsstoffen er nog in zitten! Belangrijk is bijvoorbeeld dat het niet gepasteuriseerd is, maar dat er levende bacteriën in zitten die hun werk kunnen doen. Alle producten die we in dit artikel hebben genoemd, zijn ook gemakkelijk zelf te maken wanneer je eenmaal de simpele basis van fermentatie kent.
Het beste is om biologische ingrediënten van goede kwaliteit te gebruiken, omdat de nuttige bacteriën veel voedingsstoffen nodig hebben om hun werk te doen. Daarnaast is hygiëne van de producten en materialen waar je mee werkt ontzettend belangrijk.
Tip voor consumeren van gefermenteerd voedsel
Nog een laatste belangrijke note: indien je nog nooit gefermenteerd voedsel hebt gegeten, is het aan te raden om hier geleidelijk en voorzichtig mee te beginnen. Een te grote portie kan een genezingsreactie veroorzaken zoals last van de darmen of overmatige winderigheid.
Probiotica kunnen ziekteverwekkers in de darmen doden, en wanneer deze sterven kunnen zij gifstoffen afgeven waar je lichaam een reactie op geeft. Begin bijvoorbeeld met een theelepel en bouw dit langzaam op naar bijvoorbeeld een eetlepel bij de maaltijd.
Gefermenteerde voedingsmiddelen hoeven niet in grote hoeveelheden gegeten te worden, maar kunnen gebruikt worden als smaakmakers. Combineer het bijvoorbeeld met verschillende groenten, peulvruchten, vis of vlees voor een heerlijke maaltijd. Geniet ervan!