Iedereen heeft te maken met verschillende vormen van spanning gedurende de dag. Drukte of deadlines op het werk, geluiden van de drukke stad, het verkeer onderweg, zorgen over de gezondheid, financiën of de kinderopvang en de technologie waar we mee werken: het zijn allemaal vormen die ons lichaam prikkels geven die een stressreactie veroorzaken.
Hoewel je mogelijk weet dat teveel stress, met name voor langere tijd, schadelijk kan zijn voor je gezondheid, zijn verschillende stressvolle situaties op een dag niet te vermijden. Wat we daarentegen wel kunnen doen, is zorgen voor voldoende ontspanning!
In dit artikel willen we aandacht besteden aan het vinden van een juiste balans. Tegenover de inspanning die je op een dag verricht en de stress die je ervaart, is het voor een gezonde leefstijl belangrijk om je ook bewust te zijn van de ontspanning die daar tegenover staat. In dit artikel delen we meer over het belang van ontspanning, het reduceren van stress niveaus en een paar tips om je lichaam hierbij te helpen!
Wat is stress?
Wanneer we onder grote spanning staan ervaart je lichaam stress: je lichaam schiet automatisch in een vecht/vlucht beweging of bevriest. Deze reactie leidt tot een verhoogde hartslag en vrijkomen van een golf hormonen, waaronder adrenaline en cortisol.
Wanneer dit een eenmalige, korte impuls is (zoals in de oertijd bij onze voorouders, wanneer er een tijger achter je aan zat) is deze reactie fysiek gezien noodzakelijk en levensreddend. Nog steeds kan zo’n acute vorm van stress goed voor ons zijn: bijvoorbeeld om goed te presteren voor die belangrijke klus, of wanneer je lichaam vecht tegen een infectie. Belangrijk is wel dat je na dat moment van inspanning, ook de tijd neemt om te ontspannen.
Welke lichamelijke gevolgen heeft stress?
Met de vele prikkels tegenwoordig om ons heen blijkt echter dat ontspanning niet altijd vanzelfsprekend is. Het lichaam krijgt dan niet de tijd om te herstellen. Wanneer de stress impulsen langdurig achter elkaar komen en zelfs chronisch worden, kan dit zelfs schadelijk zijn.
Je lichaam wordt constant getriggerd, adrenaline en cortisol worden steeds aangemaakt en dit kan zorgen voor lichamelijke klachten. Je kunt dit merken aan het minder goed functioneren van je hersenen, bijvoorbeeld omdat je gevoeliger bent voor emoties, dingen vaker vergeet of dat je snel afgeleid bent. Ook is het mogelijk dat je lichaam zoveel adrenaline en cortisol aanmaakt, dat dit ook je nachtrust verstoord: je lichaam kan niet meer goed ontspannen.
Hoe ontspannen bij stress?
Door voldoende aandacht te besteden aan ontspanning kun je je lichaam hier bij helpen: letterlijk door je hersenen voldoende rustmomenten te geven! Zo kan het helpen om je hoofd leeg te maken door een wandeling in de buitenlucht, het uitvoeren van een (rustgevende) hobby of een sessie met een personal trainer.
Maar ook het nemen van een bad, een ontspannende yogales, ademhalingsoefeningen of het lezen van een boek kunnen helpen. Vergeet daarnaast ook niet dat het spelen met je kinderen of knuffelen van je huisdieren een groot effect heeft. Plezier maken is een belangrijke vorm van ontspanning!
Het nemen van rust is belangrijk
Je kunt allerlei dingen doen ter ontspanning, maar ook heeft onderzoek laten zien dat het nog effectiever kan zijn om juist even helemaal niets te doen: een moment van rust waarbij je je hoofd even uitzet - bijvoorbeeld door te focussen op je ademhaling of te luisteren naar rustgevende muziek.
Ons advies is om te zorgen dat je gedurende de dag voldoende tijd besteed aan leuke dingen zodat je plezier en ontspanning ervaart. Praktisch gezien is het tijdens een drukke werkdag of onderweg in de auto ook heel goed om af en toe een moment van rust in te lassen.
Ontspanningsoefeningen bij stress
Een paar simpele ‘mindfulness’ oefeningen tussendoor hoeven niet veel tijd te kosten, maar kunnen erg waardevol zijn omdat ze direct zorgen voor een langzamere ademhaling en een vertraagde hartslag.
Probeer tijdens een drukke dag bijvoorbeeld eens momentje voor jezelf te nemen en een paar minuten stil te zitten: je kunt je focussen op het vertragen van je ademhaling, of jezelf een paar vragen stellen: hoe voelt mijn lichaam en hoe gaat het met me? Hoe is mijn ademhaling op dit moment?
Ook zou je eens kunnen proberen om een paar keer per dag iets met volledige aandacht te doen: bijvoorbeeld eten of fietsen - doe dit eens zo langzaam dat je je echt bewust bent van wat je ziet, voelt, hoort en proeft.
Met dit soort momenten van ontspanning overdag zul je je lichaam en hersenen helpen om cortisol en adrenaline niveaus tussendoor te reduceren: je herstelt daardoor sneller en zal hier ook van profiteren tijdens je nachtrust. Daarnaast zal het op de lange termijn helpen om nog beter te presteren!
Veel plezier, en geniet van de ontspanning!
