Vandaag delen we weer een interessante superfood: kurkuma! Turmeric, Indiase geelwortel, koenjit en kurkuma zijn allemaal dezelfde namen voor deze wortelknol. Je herkent kurkuma aan de felle oranje/gele kleur en het is familie van de gemberplant. In Nederland kunnen we kurkuma vers kopen of gedroogd in poedervorm. Misschien heb je toevallig een potje kurkuma tussen je kruiden staan en was je je nog niet bewust van de gezondheidsvoordelen!
De kracht van curcumine
De belangrijkste werkzame stof in kurkuma heet curcumine. Deze stof wordt al duizenden jaren in de Ayurvedische geneeskunde gebruikt voor het bestrijden van infecties, genezen van wonden, kalmeren van de geest en ondersteunen van het welzijn van het lichaam.
Gezondheidsvoordelen in het Westen
Ook in het Westen zijn ontzettend veel onderzoeken gedaan naar curcumine, en in verband gebracht met het voorkomen of zelfs genezen van veel aandoeningen. Het kan pijn verlichtend werken, de stemming verbeteren, ondersteunt een gezonde spijsvertering en helpt daarmee bij afvallen, vermindert prikkelbare darm aandoeningen, het is goed voor de lever, verbetert het immuunsysteem en het heeft een antibacteriële werking. Er is ook onderzoek dat laat zien dat kurkuma de oplosbaarheid van gal verbetert waardoor het mogelijk ingezet kan worden tegen galstenen (zowel preventief als genezend). Bovendien werkt kurkuma beschermend op het cardiovasculaire systeem: het kan cholesterol verlagend werken, zorgt voor een betere doorbloeding en beschermt daardoor tegen hart- en vaatziekten.
Antioxidatieve en ontstekingsremmende eigenschappen
Al deze goede eigenschappen komen door de antioxidatieve en ontstekingsremmende eigenschappen van curcumine. Een tekort aan antioxidanten komt bij veel mensen voor, en dit kan een oorzaak zijn voor verschillende ziekten. In onze reeks van ‘Het Gezonde Jaar’ zijn al een aantal superfoods met een hoge dosis antioxidanten besproken, en kurkuma past zeker in dit rijtje!
Optimale opname van kurkuma
Belangrijk om te weten, is dat kurkuma door het lichaam niet zo gemakkelijk wordt opgenomen. Het is vetoplosbaar, dus wanneer je het combineert met olie kan je lichaam het beter opnemen. Ook is bekend dat de combinatie met zwarte peper de opneembaarheid verhoogt. Onderzoek laat zien dat kurkuma een versterkende werking (synergetisch effect) heeft met omega-3 vetzuren EPA en DHA en ook met EGCG uit groene thee. Dit betekent dat het combineren van deze stoffen zorgt voor een extra versterkte ontstekingsremmende en antioxiderende werking! Eet dus bijvoorbeeld verse vis met kurkuma en je hebt een perfecte combinatie :-)
Toepassingen van kurkuma
Hoe je kurkuma het beste kunt nemen? Het is vers of in poedervorm te koop om als smaakmaker aan je gerechten toe te voegen. Er zijn ontelbaar veel recepten online te vinden en te variëren met deze kruiden in curry’s, soepen, vis of vleesgerechten. Vers kun je ook wat stukjes toevoegen aan je gemberthee! Het gekookte water trekt de voedingsstoffen uit de wortel. Om te zorgen dat je lichaam deze voedingsstoffen goed opneemt is het goed om een klein beetje zwarte peper toe te voegen of wat vet (kokosmelk bijvoorbeeld). Een bekend Ayurvedisch drankje vanuit India wordt vaak gedronken voor het slapen gaan: golden milk. Dit maak je door een schepje kurkuma aan verwarmde (amandel/kokos) melk toe te voegen met wat kaneel, peper en kardemom.
Overweeg supplementen met curcumine
Wanneer je echt van de helende werking van kurkuma gebruik wil maken, is het raadzaam om naar een extract te kijken in supplementvorm. In supplementen wordt de werkzame stof curcumine in hogere dosis geconcentreerd. Net als ieder geneesmiddel is het wel belangrijk om niet te veel te nemen, en de contra-indicaties te bekijken wanneer je gebruik maakt van bepaalde medicijnen.
Recept: gember/kurkuma thee
Ter inspiratie delen we graag een receptje voor een lekkere gember/kurkuma thee:
- Stukjes gesneden gember
- Stukjes gesneden kurkuma
- Kaneel (1 stokje of snufje poeder)
- 1 schijfje sinaasappel
- 1 korrel zwarte peper
Geniet ervan!